عرب خمسه

فرهنگی و اجتماعی

عرب خمسه

فرهنگی و اجتماعی

شعر ایل عرب خمسه 6

سید محمد آل علی

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتو؟

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفتوْ وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فیْنهْ

مِلَنوْ دَفْتِریْ مِنْ کَشهْ و مِنْ مازهْ و عینهْ

کِبَشوْ پازِنَتْ شُفْتوْ کهْ مِنْکُمْ عینْ قَطیْنَهْ

تُفَنْگَتْنهْ مِعَلِّگْ سارْ ،عَتیقهْ سارْ ، لَمِّیْنَهْ

یِجیْ یومِنْ کهْ اِنْسَرِخْ لهْ قومانْ نَحْنِهْ رَدِّینَهْ؟
جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ،وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینهْ
کَنْ اِنْسیْ عَلْ بَعِضْ هِیْجارْ، لیْ مَنْسیْ بَعِضْ خَطّارْ
چِمَنَتنهْ لاخا مَخْضارْ،گُل و بُلبلْ گُلوْ کیْ صارْ
جِبِنْ فیْ خُبزِتِنْ یَبِسْ ،فِیلْ غانیمْ کاپینَهْ

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفتوْ وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینهْ

حَرِمْنهْ لاخا مِیْحَنّیْ، صُبینهْ لاخا مِیْغَنّیْ

سُتورْ فِلْ دَشتْ مِیْبَنّیْ، اَنهْ کوکِ قَفِسْ اِنّیْ

اِجِلْ فِلْ سایهْ مَدینّه،گَلِبْ عَلْ شَهرْ شَدینِه

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ،وِگَعْ کیْ تَْفرِقهْ فینهْ

مِنْ بَعِضْ بیْ خابِرْ صُرنَهْ ،رُمادِنْ مِنْ جامِرْ صُرنَهْ

مِدَنْدِلْ فِلْ جافِرْ صُرنَهْ، غارِبْتِنْ بیْ ثُمِرْ صُرنَهْ

لیَالِنْ بیْ گامِرْ صُرنَهْ، عاشقْ وینهْ مَعشوقْ وینِهْ

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینهْ

لِه لیْلَتیْ سَحَرْ مَمِنْ،کُرَنْگْ مَمِنْ،کَهَر مَمِنْ

لاخا مِنْ ذیبْ خَطِرْ مَمِنْ، مِنْ هَدْ شیتِنْ بَتَرْ مَمِنْ

کهْ لینِهْ بال و پَرْ مَمِنْ، عود و مِکْلَعْنهْ رَشّیْنَهْ

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ،وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینهْ

ایشْکاعْ اَکْتِبْ کهْ مِنْ اِنّیْ، شِکالِنْ فِلْ حُضِنْ اِنّی

طِلا کِنْتوْ تِبِنْ اِنّیْ ثَمینوْ با ثِمِنْ اِنّیْ

هَلاکْ جُرْعِتْ لِبِنْ اِنّیْ، نومْ شَلَنهْ، مَاحَسینَهْ

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ ،وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینهْ

ذَهْبینّهْ، مَنْبِیِنْ بَعِضْ، مِنْ یَدْ بُلبلْ غِدِهْ آوازْ

قِرَضْنَهْ صُرْنَهْ بیْ آغازْ، مِثهْ شاهینْ سوو پروازْ

اُگُضْبوْ ایدْ بَعِضْکُمْ بازْ گَعَدْنهْ یومْ عَدّینَهْ

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ، وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینه

صَبایینْ یَدْ سوو باعِضْ،تَعَوْ اِمْدَدْ سوو باعِضْ

اِلِحْگوْ شَدْ سوو باعِضْ، مِنْ حایِطْ رَدْ سوو باعِضْ

لاخامْ سَرْمَدْ سوو باعِضْ، عَلیکُمْ گَلْبْ شَدیْنِّهْ

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینهْ

مَهَوْ عیْبِنْ فهْ شَهرْ اِنَِّهْ، لاخا لیْ غیض و قَهرْ اِنّهْ

مویِتْ جاریْ فْه نَهرْ اِنّهْ، مَگَرْ مَحْکومِ دَهْرْ اِنّهْ

بِلِیْ تَقْسیم و بَهْرْ اِنّهْ،کُلِهْ اَسْرارْنِهْ فَتّیْنَهْ

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ، وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینهْ

آهایْ قومانْ، آهایْ مِلِّهْ، رِبیعْ ایصارْ هَدْ چِلّهْ

مَنِنْطیْ تَنْ لِهْ گَدْ ذِلّه، دَرِبْنهْ باید اِنْحِلّهْ

کهْ یِفْرُغْ شِکْوهْ  اوْ گِلِّهْ، فیْ باعِضْ مِتِحَکینهْ

جِبَلِلْ نازَنینْ شُفْتوْ،وِگَعْ کیْ تَفْرِقهْ فینهْ

شعر ایل عرب خمسه 5

حبیب یار احمدی

عَرِبی مِلح کِه أکِل حُرمِت نَمَکَدن یُزّمِه

هَم فِه ذات و هَم مَرام رِجَّل کینَن یِزِّمِه

عَرِبی ذاتِه أصیلُو أهل تَکَبُّر مَهَوِه

رَسمِه فِه مَلْدَری و بِیچَرِه صِیرَن یِزِّمِه

حَگ إتیم و مُستَحَگ کامل کَن یِنطی مِن قدیم

مَصرِفِه شیتِن حَلَل، أکلَن و شاربَن یِزِّمِه

فِه تِفاق و فِه نَداری یا لِه گاعتِن لَحگِیَن

هم حِکِّیِه آکبِرَات دایم فِه إیذَن یِزِّمِه

کُل حِکِیتِن زِین یِصار گالو عِشایِر عَرِبی

شُهرِتِن زِین باز زِینو هِد فِه إیرَان یِزِّمِه

هَد سفیر شَیِل گُلُم یِکتِب مَرامَت عَرِبی

گَلبِه جَرُّو رَسمِه زِین فِی شِعر گایلَن یِزِّمِه

 

شعر ایل عرب خمسه 4

محبوبه خسروانیان


َاریدْ اَگولْ لیکُمْ فَدْ حِکایهْ

اَسیْ اَصْلِلْ عَرِبیْ هَنْ رِوایهْ

عَرِبیْ ذاتِ زین و با وُجودوْ

گَلْبهْ صاف و مُحَبْتْه بیْ حُدودوْ

عَرِبیْ عِنْدهْ غیرهْ عِنْدهْ هِمهْ

 تِرابْ یصار و عیبْ قومِ یِلمهْ

عَرِبیْ عینه و گَلْبهْ مِلَنوْ

شینیْ فیْ حَگ عَرِبْ فِکْرِنْ قِلَنوْ

عَرِبیْ مِنْ صِفه کُلْشیْ تِماموْ

ثِمِنْ عَلْ زِنْدِگیَتُمْ حَرَاموْ

رِسومِنْ اَکْحِل و زینْ فیْ مِیِنْ کَنْ

که اَصْلِلْ پاکْ عَلْ کُلْ حَدْ عِیَنْ کَنْ

کُلْمِنْ کُشْتِنْ مَعَگِّدْ کَنْ فیْ گَلْبِ

کَنْ یجیْ مِنْ عَرِبْ وایتْه یِطَلْبهِ

آهایْ اِنْتوْ که ریشَتْکُمْ ذِهَبْتوْ

کُلْشیْ واچْ روحْکُمْ دِعْتو سِمَعْتوْ

اِنْتوْ که اِگولونْ عَرِبیْ نَنْگوْ

گُلوبَکُم دَِقیقْتِنْ صَدْ تا رَنگوْ

عَرِبیْ نَنْگْ مَکَنْ نَنْگْ سیتوْ

آخاضِرْ کَن و مِنْ ریشهْ رِمیْتوْ

تَعَوْو لهْ داد اِلِحْگوْ قوم و خویشَتْ

تَعَوْو اِحْیا سووْ داکْ رَگ و ریشَتْ

اِنِحْتوْ له دِنیْ که کَمْ مَعَنْکُمْ

که مِنْ اَصْل و نَسِبْکُمْ غَمْ مَعَنْکُمْ

اَگَرْ جیتْو فیْ گَلْب و باطِنِنْ پاکْ

صُرْتوْ جُمْله که لِیْتُمْ گَدْ اَحَدْ تاکْ

تَفاخُرْْ عَلْ اُمیدْ آللهْ فهْ دَرْبوْ

مِنْ باعِضْ ایدْ لَدْجِرون و گَرْبوْ

اَگَرْ بَکِرْ رِضیعْکُمْ رَدْ مِنْکُمْ

اَصِلْکُمْ سِیِلَه و گالْ مِنْ اِنْکُمْ

گُلوْ فیْ اِفْتخِار و سَرْبُلَنْدیْ

عَرِبیْ اِنی و باکِنْ مَعَنْدیْ


 

شعر ایل عرب خمسه 3

سید محمد آل علی

تقصیر گَلْبیوْ


گَلْبیْ فیْ عشق عَرِبْ آرامْ یِگْضُبْ،ایشْ اَسیْ

یا بِفَرهَنگوْ اَدِبْ آرامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

طَبْعِ سَرْکِشْ عاشِقوْ، مَجْنونوْ، مِنْ خودْ بیخودوْ

مِنْ عَروسْ شِعْریْ دَمادَمْ جامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

فَدْ هزار سال بیْ خابِرْ کِیْنینِّهْ اَما اِلْسِنهْ

فیْ راگِصْ شِعْروْ غَزِلْ فَرْجامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

گَلْبیْ یریدْ موسِقیْ یجیْ ضُلْعْ ایدِ غَزِلْ

گَلْبیْ یریدْ داستان اَنْجامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

گَلْبیْ یریدْ عاشِقَتْ یجونْ لِهْ مِیْدَنْ عَمِلْ

مِنْ گُروهْنهْ کُلْ اَحَدْ پِیْغامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

مَدْریْ شایدْ مِنْ طَرِفْ آلّهْ صایِرْ فَدْ مَرْحِمِهْ

هَدْ غارِبْ هیکْ غُنْچه هَتِنْ تامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

شاعِرَتْ اَفْتَرْ حَوالیْکُمْ سوو عَرْضِ وُجودْ

تا شُعورَتْ رَنْگ و روتِنْ فامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

گَلْبیْ یریدْ یِنْکِتِبْ مَکْتوبْ مِنْ کُلْ جانِبهْ

فهْ سَراسِرْ مَمْلِکهْ اِعْلامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

شاعِرَتْ نَحْنهْ گِلیلْ اِنَّهْ لهْ فَدْ ایْلِنْ کِبیرْ

رَسیْ وَقْتِلْ فِکْرْ اَسیْ سَرْسامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

سیْلِ اَشعار و مَعانیْ مِنْ لِسَنْکُمْ جاریوْ

واضِحوْ کهْ مِنْ مُطِرْ اِلْهامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

فیْ گَلِبْ آلِ عَلیْ رَقْصوْ غَنوْ بَرْ پا صایِرْ

ساغِرِنْ گاضِبْ فْه ایدوْ کامْ یِگْضُبْ ایشْ اَسیْ

سیدمحمد آل علی.  جمعه ۹۴/۱۱/۲

 

شعر ایل عرب خمسه 2

بنیامین انصاری نژاد

اجاقِل ایل


أجاقل إیل واگع من حرَاره

من داک یومِن که ماسینَه زیَاره

لاخا شمس و گمر فرقن مَعنده

صِیِر مِثِه باعض لیل و نهَاره

مِن یومِل تاک صُرنَه، إنْعِزَلنَه

من اید منتنه آرام و قَراره

مِضَیِّگ گَلْبِه لِه اِحشام و لِه خیل

لِه داک غانیم کِه کَن یِرعی مِدَاره

إیبکی العیون، ایْخاضره دَشتَت

شاید فَد عاشِقِن رَد عَل دیَاره

سِنَات یُعْبُر و مِیجُون ایْشفونه

مَهَو زاعان که یُعبُر مِن گِدَرِه

خیَاله یوسفِه غادی غریبی!

هنوز یِبْکی و گَاعِد إنتِظَارِه

فِه گَلبه حِجِّه گاذِب، دَعِه ایسی

که رضعانِه یِرِدُّون مِن إسَارِه

یِرید یِجون و گل یِنطی فه إیدْهُم

لَکِه گل ایْجِبُون عَل واچ مِزَارِه

دموع  مِیدیع  حکیَّاته  یِحَاکی!

نصیحَاته یِلَحگِه بالإشَاره؛

عَرِب! مِنْکُم أرید فی مَحضِر آلّه

عل إیلکم  لادِّعُون  یِسون جِسَارِه

لیضُربُونِه ضُو عَل کُشْتِن کِه عِنْکُم

أصِلْکُم پُیْدو مِن کُل جور خِسَاره

یِرید دُشمِن کِه رِیْشَّکُم  یِنِشْرِه

فی واچه ضَحکِه عَل ظاهْرِه مِشَارِه

شَیِل ضُو مِن حِسَادِه، مِن پَلیدی

مَعِنْدِه عِینِه  إیلُ و إقِتدَارِه

بُوِر لَدْسون! لِیْکَذِّب عَلِیکُم!

شیْتِن مِیرید لِیکُم، غِیر مِن حِقَاره

لِسَنکُم دُرّ، حَرامی فِه کَمینُو

رِجَّال یِرید، یِگُوم یِنطی فِرَارِه

لبَایَد یِطْفی هَد ضُوِّن کِه لَاحِگ

لِه أیدْنِه مِن قدیمَات بِالمِرَاره

تَعِو کِه مُتَّحِد أنْصارُ و إنْگوم

مِن إیل أنْگول و نِکتِب مِن وقَاره

مِن کُل گاعتِن کِه إنْکم، إیدْ لَحْگو

أجاقِل إیل نِمْلی مِن حَرَاره

 



شعر ایل عرب خمسه

مجید ثانوی شیری


جبَال إنتو گُلو...

الله دَعَه جِبَل اوتاد گاعه

بَعْمِن داک مکان اهلِ اطاعه

جبل ک نرگدو الله مسنه

جِبَل إنتو گولو نِحنِه مِن إنّه

گولو مِن زاعانَت و خِیل و کوچْنه

مِن هَمْداک جُنب و جوشَتو خروشنه

شاهِد کِنتو ابُهّه و سرفرازی

فه عینه مَمِنی عَل بی نیازی

شیتِن شُفتو مِن نحنه و بِکِیتو

کِتَابَتْ عاشقی نحنِه گِریتو

محبّه و مهربانینه نصیبکم

گَلبِن ناپاک مَجینّه گِریبْکُم

گولو که مِن جَهَل نحنِه ثگیل تر

تاریخکُم مَشَیِف پاک و اصیلتر

لِسَان حِلّو جِبَال جِرّو صِدَاتکم

گولو ایلِ عَرِب شیرهُم بِناتکُم

رجَجیْلنِه گولو من اعتبارهُم

گَلبْی یِرید أسی روحی نثارهُم

گولو من بیشه عشق من ماده شیرَت

گولو من سربلندَت سر بزیرَت

نحنه نِدْری گَلِبکُم کُلّه رازو

إسِم ِإیلَنِه بیکُم سرفرازو

فِه خرمنکوه، خطابونو فه خمگاه

شیتِن نحنه دِعنه گاهو بیگاه

تَعَو أسّه که مِن یاد نحنِه غادی

که کِنّه له دِنی کُلّه مُنادی

إنتو راز دار کُنو یَادکُم لَیِّلَعْ

شیتِنْ فه گَلْب غِدِه گَد وَقت مَیِلَّعْ

تمام ایلِ عَرِب عِنْتُم تشکر

مِن هَد اندیشه و عشق و تفکر